1. Page d'accueil
  2. No 6
  3. Gaibulina

Le rôle de la "frontière" dans la conceptualisation de l'identité impériale russe : une étude basée sur les prisonniers politiques polonais

Karina Gaibulina

Résumé


Cet article explore les subtilités de la construction et de la définition de l’identité des individus résidant aux frontières du sud et de l’est de l’Empire Russe. Les habitants de ces cités impériales et des fortifications, nichées entre deux cultures, étaient principalement constitués d’individus déplacés forcés et leurs descendants, à l’exception de ceux en service militaire ou administratif de l’Empire. La présence d’exilés polonais dans les périphéries est et sud de l’Empire Russe était une conséquence directe de sa politique expansionniste. À travers les journaux intimes, la correspondance et les travaux publiés de trois prisonniers politiques polonais – Adolf Januszkiewicz, Bronis?aw Zaleski et Seweryn Gross – nous plongeons dans les identités complexes, ambiguës et multiformes de leurs oppresseurs, les habitants des steppes et les exilés politiques eux-mêmes, tous entrelacés dans des relations coloniales complexes. Cette enquête remet en question les distinctions simplistes telles que « nous » contre « eux » et « ici » contre « là-bas ».

Mots-clés


Sibérie et l’Asie centrale / Exilés polonais / « Triangle sibérien » polonais ; Impérialisme russe / Postcolonialisme

Texte intégral : HTML (English) PDF (English)

DOI: https://doi.org/10.7203/HYBRIDA.6.26243

Références


Adamczewski, P. (2019). Polski mit etnopolityczny i Kaukaz. ISP PAN.

Anderson, B. (2006). Imagined communities. Reflections on the origin and spread of nationalism. Verso.

Baliński, T., & Rakoczy, M. (2015). Antropologia szkoły: tradycje, postulaty, inspiracje. Almanach Antropologiczny Communicare, 5, 7–25. https://doi.org/10.31338/uw.9788323518075

Bassin, M. (1991). Inventing Siberia: visions of the Russian East in the early nineteenth century, American Historical Review, 96(3), 763–794. https://doi.org/10.2307/2162430

Bekmakhanov, E. (1992). Kazakhstan v 20-40 XIX veke. Kazak Universiteti.

Bhabha, H. K. (1994). The locations of culture. Routledge.

Caban, W. (2001). Służba rekrutów z Królestwa Polskiego w armii carskiej w latach 1831–1873. DiG.

Caban, W. (2006). Z Orenburga do Paryża. Bronisław Zaleski 1820-1880. Wydawnictwo Akademii Świętokrzyskiej.

Connerton, P. (1989). How societies remember. Cambridge University Press.

Cywiński, B. (2013). Szańce kultur. Szkice z dziejów narodów Europy Wschodniej. Trio.

Driver, F., & Gilbert, D. (1999). Imperial cities: overlapping territories, intertwined histories. In F. Driver and D. Gilbert (Eds.), Imperial cities (pp. 1–17). Manchester University Press.

Fanon F. (2008). Black Skin, White Masks. (Translated by C. L. Markmann) Pluto Press.

Foucault, M. (1981). The order of the discourse. In R. Young (Ed.), Untying the text: a post-structuralist reader, (pp.48–78). Routledge & Kegan Paul.

Gawrycki, M.F., & Szeptycki, A. (2011). Podporządkowanie – niedorozwój – wyobcowanie. Postkolonializm a stosunki międzynarodowe. WUW.

Gerasimov, I., Glebov, S., Kaplunovski, A., Mogilner, M., & Semyonov, A. (2012). The centrality of periphery, Introduction. Ab Imperio, (1), 19-28. https://doi.org/10.1353/imp.2012.0026

Goody, J. (2001). The logic of writing and the organization of society. Cambridge University Press.

Gramsci, A. (1971). Selection from the prison notebooks. (Edited and translated by Q. Hoare and G. Nowell Smith). Lawrence & Wishart.

Hobsbawm, E. (1989). The age of Empire 1875-1914. Vintage Books.

Janion, M. (2006). Niesamowita słowiańszczyzna. Fantazmaty literatury, Wydawnictwo Literackie.

Januszkiewicz, A. (2003). Listy z Syberii. (Ed. H. Geber). Czytelnik.

Januszkiewicz, A. (2013). Listy ze stepów kirgiskich i dziennik podróży. (Ed. H. Geber). PTL.

Jedlicki, J. (2014). The Vicious Circle 1832–1864. A History of the Polish Intelligentsia – Part 2. (translated by T. Korecki) Peter Lang.

Kaczyńska, E. (1991). Syberia: największe więzienie świata 1805-1914. Oficyna.

K[alinka], W. (1881). Z Orenburga. Przegląd Polski.

Käkitai, Tutgul Kunanbai, (1909), Qazaq aqyny Ibrahim Qunanbai ulghynyn ölni, Санкт-Петербург.

Kennan, G. (1906). Sibir’ i ssilka, V. Vrublevskogo.

Kieniewicz, S. (1977). Wpływ zaboru rosyjskiego na świadomość społeczeństwa polskiego. Dzieje najnowsze, IX – 4, 105–115. https://rcin.org.pl/dlibra/doccontent?id=50365

Khodarkovsky, M. (2004). Russia’s steppe frontier. The making of a colonial empire 1500-1800. Indiana University Press.

Kristeva, J. (1982). Powers of horror: an essay on abjection. (Translated by L. Roudiez). Columbia University Press.

Le Goff, J. (2007). Historia i pamięć. (Translated by A. Gronowska and J. Stryjczyk). WUW.

Macińska, M. (2014). At the Crossroads: 1865–1918: A History of the Polish Intelligentsia – Part 3. (Translated by T. Korecki). Peter Lang.

Malinowski, B. (2001). Prawo, zwyczaj, zbrodnia w społeczności dzikich. De Agostini Altaya.

Materialy dlya izucheniya yuridicheskih obichaev kirgizov, vip.1, materialnie pravo. (1886). Omsk.

Milewska-Młynik, A. (2012). Seweryn Gross wśród badaczy kazachskiego prawa zwyczajowego, Muzeum Niepodległości.

Mitchell, T. (1991). Colonising Egypt. University of California Press.

Simpson, Y. (1999). ‘Capital of Colonies’: real and imagined boundaries between metropole and empire in 1920s Marseilles. In F., Driver & D. Gilbert, Imperial cities (pp. 136-154). Manchester University Press.

Osterhammel, J. (2014). The transformation of the world. A global history of the nineteenth century. (Translated by P. Camiller). Princeton University Press.

Pavlenko, S. (2015). Zesłanie jako spotkanie kolonialne. Przestrzeń Uralu i Syberii w oczach Tomasza Zana. Świat Tekstów. Rocznik Słupski, (13), 5–31. https://swiattekstow.apsl.edu.pl/images/publikacja/13/pavlenko.pdf

Polish Library in Paris, manuscripts 476. (s.d).

Pratt, M. L. (1992). Imperial eyes. Travel writing and transculturation. Routledge.

Remvev, A. (2000). Regionalnie parametru imperskoy ‘geografii vlasti’ (Sibir’ i Dalniy Vostok). ab-Imperio 3–4, 343-358. https://doi.org/10.1353/imp.2000.0045

Remnev, A. (2004). Rossia dalnego vostoka. Imperskaya geografiya vlasti XIX- nachala XX vekov. OmGU.

Remnev, A. (2009), ‘Tigr zakolotiy gusinim perom’. Kazus zapadnosibirskogo general-gubernatora knyazya P.D. Gorchakova. Acta Slavica Iaponica, (27), 55–75.

Remnev, A., & Sukhih O. (2006). Kazachskie deputacii v scenariyach vlasti: ot diplomaticheskikh missiy k imperskim pretenziyam. ab-Imperio, (1), 119–154. https://doi.org/10.1353/imp.2006.0023

Sapargalijew, G., & Djakow, W. (1982). Polacy w Kazachstanie w XIX w. (Translated by A. Trombala and J. Plater). Czytelnik.

Schick, I. C. (2012). Seksualność Orientu. Przestrzeń i eros. (Translated by A. Gąsior- Niemiec). Oficyna Naukowa.

Soja, E. (1996). Thirdspace: Journeys to Los Angeles and Other Real-and-Imagined Places. Oxford

Sowa, J. (2011). Fantomowe ciało króla. Peryferyjne zmagania z nowoczesną formą. Universitas.

Spivak, G. Ch. (1994). Can the Subaltern Speak? In P. Williams, L. Chrisman L., Colonial Discourse and Post-Colonial Theory. A reader, (pp. 66–111). Colombia Press.

Stoler, A. L. (2009). Making Empire Respectable: The Politics of Race and Sexual Morality in 20th-Century Colonial Cultures. American Ethnologist 16(4), 634–660. http://www.jstor.org/stable/645114

Sunderland, W. (2003). Empire without Imperialism? Ambiguities of Colonization in Tsarist Russia. ab-Imperio 2, 101-114. https://doi.org/10.1353/imp.2003.0036

The Princes Czartoryski Library, manuscripts 6928. (s.d.).

Thompson, E. M. (2000). Imperial knowledge: Russian literature and colonialism. Greenwood Press.

Uly Abaigha adaldyk (Estelikter, maqalalar, suretti shezhireler). (2002). Semey.

Vasil’ev, D. (2014). Rossiya i Kazachskaya step’: administrativnaya politika i status ukraini XVIII-pervaya polovina XIX veka. Politicheskaya enciklopediya.

Walikhanov, S. (1904), Sochineniya Shokana Walikhanova. Zapiski Imperatorskogo Geograficheskogo Obshestva po otdeleniyu etnografii XXIX, Sankt-Perergurg.

Wallerstein, I. (2006). European universalism. The rhetoric of power. The New Press.

Zaleski, B. (2008). Wspomnienia z Uralu i stepów kazachskich. (Ed. A. Zieliński). PTL.


Renvois

  • Il n'y a présentement aucun renvoi.