El directori inquisitorial de Pere d'Albalat i Ramon de Penyafort: estudi, edició i traducció


Abstract


The short text Consultationes per dominum Petrum, archiepiscopum Terrachonensem, de consilio peritorum circa modum procedendi in negocio inquisicionis heretice pravitatis (‘Consultations made by lord Pere, Archbishop of Tarragona, with the advice of experts, on how to proceed in the inquiry of heretical perversity’) is an inquisitorial guide written during the second half of 1241 by the Archbishop of Tarragona Pere d'Albalat with the advice of Ramon de Penyafort. In this work we provide for the first time a critical edition of this text with the collation of all manuscripts (by Stefano M. Cingolani), a translation into Catalan (by Robert Álvarez Masalias), and an introductory study contextualising its authorship, date, and place of publication (by Sergi Grau Torras).


Keywords


Raymond of Penyafort; Pere d’Albalat; medieval Inquisition; Inquisitorial guide; philological edition

Full Text:

PDF (CA)

References


Edicions impreses del Directori

 

Baraut, Cebrià. 1996-97 ‘Els inicis de la inquisició a Catalunya i les seves actuacions al bisbat d’Urgell (segles xii-xiii)’, Urgellia, 13: 429-34, doc. 8

 

Binius, Severin. 1606 [1618]. Concilia generalia et provincialia graeca et latina quae reperiri potuerunt omnia (Coloniae: apud I. Gymnicum & A. Hierat), vol. 2, part 3, pp. 713-715 https://tinyurl.com/5y6snaf5

 

Bzowski, Abraham. 1616. Annalium ecclesiasticorum (Coloniae: apud A. Boëtzerum), vol. 13, cols. 508-511 https://tinyurl.com/2s3taeb4

 

Carenae, Caesaris. 1669. Tractatus de officio sanctissimae inquisitionis et modo procedendi in causis fidei (Lugduni: Laurentii Anisson), pp. 90a-91a https://tinyurl.com/2p8c56ac

 

Catalani, Giuseppe (ed.). 1753-55. Joseph Saenz Aguirre Collectio maxima conciliorum omnium Hispaniae et Novi Orbis (Roma: ex typographia Antonii Fulgonii), v: 190-193, §§ 74-100 https://tinyurl.com/2pd2eamb

 

Douais, Célestin. 1899. ‘Saint Raymond de Peñafort et les hérétiques: Directoire à l’usage des inquisiteurs aragonais, 1242’, Le Moyen Âge, 12: 315-325

 

Grau Torras, Sergi; Berga, Eduard; Cingolani, Stefano M. 2015. L’herètica pravitat a la Corona d’Aragó: documents sobre càtars, valdesos i altres heretges (1155-1324) (Barcelona: Fundació Noguera), i: 275-287, doc. 138 https://tinyurl.com/34kpbwus

 

Hahn, Christoph Ulrich. 1845-50. Geschichte der Ketzer im Mittelalter, besonders im 11., 12. und 13. Jahrhundert (Stuttgart: J. F. Steinkopf), ii: 730-735 https://tinyurl.com/yfh7nyt2

 

Hardouin, Jean. 1714-15. Conciliorum collectio regia maxima: Ab anno Christi 34 ad an. 1714 (Paris: Typographia Regia), vol. 7, cols. 349-354 https://tinyurl.com/2p877k8n

 

Loix, Jean des. 1628. Speculum inquisitionis Bisuntinae, ejus vicariis et officiariis, exhibitum (Dolae: ex Typ. Antonii Binart), pp. 88-98 https://tinyurl.com/4238fbft

 

Mansi, Giovanni Domenico. 1759-98. Sacrorum conciliorum nova et amplissima collectio (Venetiis: A. Zatta), vol. 23, cols. 553-560 https://tinyurl.com/ympuwbss

 

Martène, Edmond; Durand, Ursin. 1717. Thesaurus novus anecdotorum (Paris: Delaulne), vol. 5, cols 1795-1814 https://tinyurl.com/yckum4nd

 

Parmeggiani, Riccardo. 2011. I consilia procedurali per l'inquisizione medievale (1235-1330) (Bologna: Bononia University Press), pp. 13-22 https://go.uv.es/KEA2It6

 

Peña, Francisco. 1578. Directorivm inqvisitorvm F. Nicolai Eymerici (Roma: in aedibus Populi Romani), pp. 169-173 https://tinyurl.com/3m8nje3p

 

Rius, José (ed.). 1954. San Raimundo de Penyafort: diplomatario, documentos, cartas de San Raimundo de Penyafort, de Gregorio IX y de varios autores. Vida antigua, Crónicas, Procesos antiguos (Barcelona: Universitat de Barcelona), pp. 74-82, doc. 64

 

Saenz Aguirre, José. 1693-94. Collectio maxima conciliorum omnium Hispaniae et Novi Orbis (Roma: Typis Joannis Jacobis Komarek Bohemi), iii: 498-501 §§ 74-100 https://tinyurl.com/2jbj66uu

 

Selge, Kurt-Victor. 1967. Texte zur Inquisition (Gütersloh: Mohn), pp. 50-56 https://go.uv.es/Ug2g346

 

Tejada y Ramiro, Juan. 1849-59. Colección de cánones y de todos los concilios de la Iglesia de España y de América, en latín y castellano (Madrid: P. Montero), iii: 351-357 https://tinyurl.com/mrx2f87w

 

Valls i Taberner, Ferran. 1929. ‘El Diplomatari de Sant Ramon de Penyafort’, Analecta Sacra Tarraconensia, 5: 254-61 https://go.uv.es/2ijVcB6

 

 

Obres citades

 

Alvira, Martin. 2018. ‘“Destruir aquels qui reneguen lo nom de Jhesuchrist”: el obispo de Barcelona Berenguer de Palou (1212-1241)’, in Hombres de religión y guerra: cruzada y guerra santa en la Edad Media peninsular, ed. by Carlos de Ayala Martínez and José Santiago Palacios Ontalva (Madrid: Sílex Ediciones), pp. 361-418

 

Baucells Serra, Ramon. 1946. ‘La personalidad y obras de San Raimundo de Peñafort’, Revista Española de Derecho Canónico, 1: 7-47 https://summa.upsa.es/pdf.vm?id=3727&lang=es

 

Biller, Peter; Bruschi, Caterina; Sneddon, Shelagh (ed.). 2011. Inquisitors and Heretics in Thirteenth-Century Languedoc: Edition and Translation of Toulouse Inquisition Depositions, 1273-1282 (Leiden: Brill)

 

Cazenave, Annie. 1977. ‘Aveu et contrition: Manuels de confesseurs et interrogatoires d’Inquisition en Languedoc et en Catalogne (xiii-xiv s.)’, in Actes du 99 Congrès National des Sociétés Savantes (Besançon, 1974): Section de philologie et histoire jusqu’à 1610 (Paris: Bibliothèque nationale), i: La Piété populaire au Moyen Âge, pp. 333-352

 

Creytens, Raymond. 1948. ‘Les Constitutions des Frères Prêcheurs dans la rédaction de S. Raymond de Peñafort (1241)’, Archivum Fratrum Praedicatorum, 18: 5-68

 

Diago, Francisco. 1599. Historia de la provincia de Aragón de la Orden de Predicadores: desde su origen y principio hasta el año de mil y seyscientos (Barcelona: S. de Cormellas) https://tinyurl.com/33nkhr9w

 

Diago, Francisco. 1601. Historia del beato catalán barcelonés S. Raimundo de Peñafort (Barcelona: S. de Cormellas) https://tinyurl.com/ypzecbat

 

Diago, Francisco. 1603. Historia de los victoriosissimos antiguos Condes de Barcelona (Barcelona: S. de Cormellas) https://tinyurl.com/mrxv7h78

 

Douais, Célestin. 1899. ‘Saint Raymond de Peñafort et les hérétiques: Directoire à l’usage des inquisiteurs aragonais, 1242’, Le Moyen Âge, 12: 305-325

 

Dondaine, Antoine. 1947. ‘Le Manuel de l'Inquisiteur (1230-1330)’, Archivum Fratrum Praedicatorum, 17: 85-194

 

Dossat, Yves. 1952. ‘Le plus ancien manuel de l'inquisition méridionale: le processus inquisitionis (1248-1249)’, Bulletin philologique et historique (jusqu'à 1715) du comité des travaux historiques et scientifiques: 1948, pp. 33-37

 

Errera, Andrea. 2002. ‘Il Directorium inquisitoriale di san Raimondo’, in Magister Raimundus: atti del convegno per il IV centenario della canonizzazione di San Raimondo de Penyafort (1601-2001), ed. by Carlo Longo (Roma: Istituto Storico Domenicano), pp. 165-192

 

Galmés, Lorenzo. 2004. ‘San Ramon de Penyafort y la Inquisición en la Alta Catalunya’, in Praedicatores Inquisitores: The Dominicans and the Mediaeval inquisition, Acts of the First International Seminar on the Dominicans and the Inquisition, ed. by Wolfram Hoyer (Roma: Istituto Storico Domenicano), pp. 85-104

 

García García, Antonio. 1963. ‘Valor y proyección histórica de la obra jurídica de San Raimundo de Peñafort’, Revista Española de Derecho Canónico, 18: 233-251 https://summa.upsa.es/details.vm?q=id:0000004623

 

Grau Torras, Sergi. 2014. ‘Ramon de Penyafort i el procediment inquisitorial contra els heretges’, Revista de Dret Històric Català, 13: 143-76 https://tinyurl.com/2p9a3tfu

 

Grau Torras, Sergi; Berga, Eduard; Cingolani, Stefano M. 2015. L’herètica pravitat a la Corona d’Aragó: documents sobre càtars, valdesos i altres heretges (1155-1324), 2 vols (Barcelona: Fundació Noguera) https://tinyurl.com/34kpbwus

 

Hageneder, Othmar. 1963. ‘Studien zur Dekretale Vergentis (X. V, 7, 10)’, Zeitschrift der Savigny-Stiftung für Rechtsgeschichte: Kanonistische Abteilung, 49: 138-173

 

Jiménez, Pilar. 2005. ‘À Propos de la Controverse sur la nature du nichil cathare’, in Les cathares devant l'Histoire: Mélanges offerts à Jean Duvernoy, ed. by Martin Aurell (Cahors: L'Hydre), pp. 311-320

 

Junyent, Eduard. 1955. Diplomatari de Sant Bernat Calvó, abat de Santes Creus, bisbe de Vich (Reus: Edicions Rosa de Reus)

 

Kelly, Henry Ansgar. ‘The Fourth Lateran Ordo of Inquisition Adapted to the Prosecution of Heresy’, in A Companion to Heresy Inquisitions, ed. by Donald Prudlo (Leiden: Brill), pp. 73-107 https://doi.org/10.1163/9789004393875_005

 

Kuttner, Stephan. 1982. ‘Raymond of Peñafort as editor: The decretales and constitutiones of Gregory IX’, Bulletin of Medieval Canon Law, 12: 65-80

 

Lea, Henry Charles. 1922. A history of the Inquisition of the Middle Ages, 3 vols (New York: Russell) (1st edn 1887)

 

Linehan, Peter. 1969. ‘Pedro de Albalat arzobispo de Tarragona y su Summa septem sacramentorum’, Hispania Sacra, 22: 9-30

 

Linehan, Peter. 1971. The Spanish Church and the Papacy in the Thirteenth Century (Cambridge: Cambridge University Press)

 

Longo, Carlo. 2002. ‘San Raimondo maestro dell’ordine domenicano (1238-1240)’, in

Magister Raimundus: atti del convegno per il IV centenario della canonizzazione di San Raimondo de Penyafort (1601-2001), ed. by Carlo Longo (Roma: Istituto Storico Domenicano), pp. 35-50

 

Maisonneuve, Henri. 1960. Études sur les origines de l'Inquisition (Paris: Librairie J. Vrin)

 

Mitre, Emilio. 2005. ‘Herejía y “código” inquisitorial (algunas valoraciones actuales sobre la disidencia religiosa en el bajo Medievo)’, in Sociedad y memoria en la Edad Media: estudios en homenaje de Nilda Guglielmi, ed. by Ariel Guiance and Pablo Ubierna (Buenos Aires: Consejo Nacional de Investigaciones Científicas y Técnicas, Instituto Multidisciplinario de Historia y Ciencias Humanas), pp. 243-252

 

Murdoch, Ian. 1981. Critical edition of Pierre D'Ailly's Abbreviatio Dyalogi Okan, unpublished doctoral thesis, Durham University http://etheses.dur.ac.uk/7445

 

Parmeggiani, Riccardo. 2011. I consilia procedurali per l'Inquisizione medievale (1235-1330) (Bologna: Bononia University Press)

 

Peña, Francisco. 1595. Directorivm inqvisitorvm F. Nicolai Eymerici (Venetiis: apud Marcum Antonium Zalterium) https://tinyurl.com/y64a35cm

 

Peña, Francisco. 1601. Vita S. Raymundi de Peniafort, a vetusto scriptore olim breuiter collecta (Roma: N. Mutij) https://tinyurl.com/mte5efmy

 

Pons Guri, Josep M. 1974. ‘Constitucions conciliars tarraconenses (1229-1330)’, Analecta Sacra Tarraconensia, 47.1: 65-128 https://go.uv.es/KdKvU13

 

Puig, Sebastián. 1929. Episcopologio de la sede barcinonense: apuntes para la historia de la iglesia de Barcelona y de sus prelados (Barcelona: Biblioteca Balmes)

 

Reno, Edward Andrew. 2011. The Authoritative Text: Raymond of Penyafort's Editing of the Decretals of Gregory IX’ (1234), unpublished doctoral thesis, Columbia University https://tinyurl.com/ycktu7m4

 

Ribes, Pedro. 1975. ‘San Ramón de Penyafort y los estudios eclesiásticos’, Analecta Sacra Tarraconensia, 48: 85-142 https://go.uv.es/lk9FE6Q

 

Rius Serra, José (ed.). 1954. San Raimundo de Penyafort Diplomatario, documentos (cartas de San Raimundo de Penyafort, de Gregorio IX y de varios autores), Vida antigua, Crónicas, Procesos antiguos (Barcelona: Universitat de Barcelona)

 

Selge, Kurt-Victor. 1967. Texte zur Inquisition (Gütersloh: Mohn)

 

Smith, Damian J.; Cingolani, Stefano M. 2016. ‘The 1240-1 Accounts of the Vicar Pere Ferrer and a Heretic Hunt around Barcelona’, Mitteilungen des Instituts für Österreichische Geschichtsforschung, 124: 26-52

 

Smith, Damian J. 2010. Crusade, Heresy and Inquisition in the Lands of the Crown of Aragon (c. 1167-1276) (Leiden: Brill)

 

Smith, Damian J. 2012. ‘Networking to Orthodoxy: The Case of Durán of Huesca’, Studies in Church History Subsidia, 14: 44-54 https://doi.org/10.1017/S0143045900003835

 

Smith, Damian J. 2018. ‘Ramon de Penyafort and his Influence’, in The Friars in Medieval Spain, ed. by Francisco García Serrano (Amsterdam: Amsterdam University Press), pp. 45-60 https://doi.org/10.1515/9789048537549-006

 

Tardif, Adolphe. 1883. ‘Document pour l'histoire du Processus per Inquisitionem et de l'Inquisitio heretice pravitatis’, Nouvelle Revue Historique de Droit Français et Étranger, 7: 669-78 https://go.uv.es/kGcSJ6w

 

Teetaert, Amadeus. 1928. ‘La Summa de poenitentia de Saint Raymond de Penyafort’, Ephemerides Theologicae Lovanienses, 5: 49-72

 

Viejo Ximénez, José Miguel. 2018. ‘Raimundo de Peñafort decretalista‘, Revista Española de Derecho Canónico, 75: 329-364 https://summa.upsa.es/viewer.vm?id=50670

 


Refbacks

  • There are currently no refbacks.


Creative Commons License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.


_________________________________________________________________________

Indexed / included in:

https://www.uv.es/mclm/logosindexs.jpg